Kırıkkale Hakkında Genel Bilgiler
Kırıkkale, Türkiye Cumhuriyeti’nin İç Anadolu Bölgesinde yer alan bir ildir.
Şehrin adını nereden aldığına dair kesin bir bilgi yoktur. Kırıkköyü ile kentin merkezinde bulunan Kaletepe’nin kısaltılarak birleştirilmesinden ortaya çıktığı söylenir. Bu ismin halk tarafından yakıştırıldığı kanaati yaygın olmakla beraber bölgenin ismi Osmanlı arşiv belgelerinde “Kırıkkal” şeklinde geçmektedir. Kırıkkale, 21 Haziran 1989 târih ve 3578 sayılı yasa gereğince dönemim başbakanı Turgut Özal tarafından yapılan törenle il olmuştur. İlk vâlisi Fikret Güven, 17 Ağustos 1989 târihinde yapılan törenle il vâliliği görevine başlamıştır.[3] 2010 TUIK verilerine göre ilimizde merkez ilçeyle beraber 9 ilçe, 14 belde ve 173 köy vardır.
Coğrafya
İlin kuzeyinde Çamlıca, Karakaya ve Kırıkkale tepeleri bulunur. Topraklarının denizden ortalama yüksekliği 700 m. olup kuzeybatıdan güneydoğuya doğru Koçu Dağı uzanmaktadır. Bu dağ, 4 × 7 km boyutlarındadır.Yığlıtepe, deniz seviyesinin 1278 m. üstündedir. Güney-güneydoğuda Denek Dağ Sırası bulunmaktadır. Bu dağ sırası Çoruhözü Vâdisi’nin güneyinde uzanmaktadır.
İl yüzölçümünün küçük bir bölümünü ovalar oluşturur. Kuzeydeki Çamlıca ve Karakaya tepeleriyle güneydeki Denek Dağı’nın arasında Kırıkkale Ovası uzanmaktadır. Kırıkkale ilinde yerleşimin önemli bölümü buradadır. Ovanın en geniş yeri, Çoruhözü Deresi’nin Kızılırmak’a aktığı noktadır.
İl sınırları içerisindeki yaylalar, deniz seviyesinin 1200-1600 m üzerindedir.
Delice_Irmak_valey_near_Yeni_Yapan
Yeni Yapan yakınlarında Delice ırmağı yaylası.
Su kaynakları
Şehrin en önemli akarsuyu Kızılırmak’tır. 94 km’lik bir bölüm şehir sınırları içinde yer alır. Kentin güney ve batısından geçer. Kent, Kızılırmak’la yerleşim olarak birleşmiş durumdadır. Kızılırmak, Yeşil Vadi Projesi’yle koruma altına alınmıştır. Kapulukaya Hidroelektrik Santrali bu ırmak üzerinde kurulmuş olup faaliyetlerini sürdürmektedir.
Şehirde Sulakyurt-Danacı Göleti’yle Ahılı deresi üzerinde sulama amaçlı bir gölet vardır. Enerji amaçlı kullanılan Kapulukaya Barajı’nın ardında suların birikmesiyle oluşmuş -isimsiz- yapay bir göl bulunur.
Şehirdeki küçük akarsular Çoruhözü : İzzettin-Balışeyh arasında demiryoluna paralel olarak merkezden geçer ve Kızılırmak’a karışır. Derenin aktığı yerlerde su, tarımsal sulamada kullanılır.
Okun Deresi : Elmadağ’ın güneyinde akan suların oluşturduğu Balaban ve Sarılıöz çaylarının Kılıçlar Köyü’nde birleşmesinden oluşur ve Kızılırmak’a karışır.
Delice Irmağı: Delice ilçesi ile Çorum toprakları arasında akar. Bozköy ovasını sular ve Kızılırmak’a karışır. Irmağın il sınırlarındaki uzunluğu 54 km.dir.
Coğrafi yapısı
İç Anadolu Bölgesi’nde Orta Kızılırmak Bölümü’nde yer alan Kırıkkale, doğuda Çorum, Yozgat, güneyde Kırşehir, batıda Ankara, kuzeyde Çankırı illeri ile komşudur.
Nüfus
Cumhuriyet sonrasında, 1927 yılında, yapılan ilk nüfus sayımında Kırıkkale adına rastlanılmamıştır. Ancak o dönemde Ankara’nın ilçesi konumunda olan Keskin’in nüfusu 48.934 kişidir. 1935 yılından 2009 yılına kadar yapılan nüfus sayımı sonuçlarına göre, Kırıkkale’nin şehir ve köy nüfusu gelişimi aşağıda belirtilmiştir.
Yıllar Şehir Nüfusu (Kişi) Köy Nüfusu (Kişi) Toplam Nüfusu (Kişi) Statüsü
1935 4.599 9.895 14.494 Nahiye
1945 14.496 39.642 54.138 ilçe
1950 15.750 46.340 62.090 İlçe
1955 27.807 50.607 78.414 İlçe
1960 42.904 33.353 76.257 İlçe
1965 57.669 43.416 101.085 İlçe
1970 91.658 38.528 130.186 İlçe
1975 137.874 39.281 177.155 İlçe
1980 178.401 44.492 222.893 İlçe
1985 208.018 54.331 262.349 İlçe
Kırıkkalenin Nüfusu
Değişim, bir önceki nüfus sayımına göre artış veya azalış yüzdesidir. Sıra, Kırıkkale il nüfusunun Türkiye illeri arasındaki sıralamasıdır. Oran, Kırıkkale il nüfusunun, Türkiye nüfusuna oranıdır.
Kültür
Silâh Müzesi
Silâh-San bünyesinde kurulmuştur. 1991 yılında gerekli işlemleri yapıldıktan sonra faaliyete geçirilmiştir.
15 ve 20. yüzyıllar arasında Osmanlı ve Avrupa ülkelerine ait silâhlar Tophane’den, Anadolu’nun çeşitli yerlerinden ve askerî fabrikalardan toplanarak teknik ve tarîhi özellikleri tespit edildikten sonra müze hâline getirilen, Silah Fabrikası’nın büyük salonunda gösterime açılmıştır.
İdari yapı
Kırıkkale, 9 ilçe (merkez dahil), 14 belde ve 173 köy ile tipik bir İç Anadolu ilidir. İlde 23 belediye teşkilatı mevcuttur. Bunlardan 1’i İl belediyesi, 8’i ilçe belediyesi, 14’ü ise belde belediyesidir. Ayrıca 13 mahalli idare birliği bulunmaktadır.